Arama; şüphelilerin yakalanması ve suç delillerini elde etmek için konut, işyeri, kişilerin üstleri vb. yerlerde usulüne uygun olarak yapılan araştırmadır. 5271 Sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 90. maddesinde arama yetkisi kamu alanında genel kolluk kuvvetlerine verilmiştir. 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Kanunla da özel alanlarda Özel Güvenlik Görevlisi ne vermiştir. Özel Güvenlik Görevlisi 2 şekilde arama yapar. Birincisi adli arama ki bu arama suç işlenmesi halinde yapılır, ikincisi de Önleyici arama, yani suç işlenmeden önce yapılan tüm aramalardır ki biz bu konuyu ağırlıklı olarak işleyeceğiz.
second] Kişiler Üzerinde Yapılan Önleme Araması: Kişiler üzerinde yapılan önleme aramasını kanun dedektörle yapmaya izin vermiştir. Arama komutlarla yapılabileceği gibi bu tür arama zorunlu olmadıkça kullanılmaz. Ancak suç işlenmesini müteakip zanlının yakalanması durumlarında kullanılabilir. Aramalar; çabuk arama, ayakta arama, duvar arama, çömelterek arama, yatırarak arama ve birden fazla şüphelinin aranması şeklinde sınıflandırılabilir. Bunların haricinde bir de ince arama usulü var ki aranan kişi hakkında ihbar olması halinde yapılır, ancak zorunluluk olmadıkça bu usul kullanılmaz. Aramalarda dikkat edilecek hususlar;
Aramada Özel Güvenlik Görevlisi tam teçhizatlı olmalı ve yardımcı teknik malzemeleri hazır olmalıdır.
Arama ekip marifetiyle yapılmalıdır.
Arama en uygun pozisyonda yapılmalıdır.
Aramayı yapacak ekip ciddi, nazik ve aynı zamanda etkili davranmalıdır.
Aranacak şahıs gözlenerek değerlendirilmelidir.
Yoklama tarzı arama kişinin ilk durdurulduğu uygun bir yerde yapılır.
Önce şahıslar sonra eşyaları aranır.
Dedektörle yapılan aramayı müteakip suç unsuru olduğu kanaatine varılırsa ayrıntılı arama yapılır.
Aranan şahıslarda bulunabilecek silah ve malzemeler dikkatlice incelenmeli, suçta kullanılabilecek olanlar ayrılarak detaylı bilgi almak üzere bunları niye taşıdığı sorulmalıdır. Ayrıca suç unsurunun arama yapana karşı da kullanılabileceği dikkate alınmalıdır.
Şahıslara ait çanta ve paketler kendilerine açtırarak kontrol edilmelidir.
Arama sırasında suç unsuru malzeme bulunması halinde hemen aramaya son verilmemeli, aynı maddenin devamı veya başka maddeler de olabileceği dikkate alınmalıdır.
Bayanların aranması bayan görevliler tarafından yapılmalıdır.
Arama makul bir süreyi aşmadan amacına uygun olarak tamamlanır.
Arama sonucu elde edilen iz ve deliller muhafaza altına alınır.
Ağır suçlarda kelepçe kullanılabilir.
Arama sonunda arama tutanağı tutulur. Suç unsuru bulunması halinde şahıs ve suç unsurları Genel Kolluk Kuvvetlerine teslim edilir.
