Özel güvenlik alanında, bina girişleri ve etrafında oluşan güvenlikli bölgenin girişlerinde yeterli sayıda Özel Güvenlik Görevlisi ve güvenlik cihazlarının bulunduğu, güvenliği tehlikeye düşürebilecek ve suç unsuru olabilecek maddelerin girişten önce tespit edilerek, şahısların; üzerinden, eşyalarındanve araçlarından arındırılması veya uygun dokümantasyonla onaylanan yetkilendirilmiş kişilerin giriş kontrolü amacıyla kurulan noktaya KONTOL NOKTASI denir.
Kontrol noktasından amaç;
Giriş çıkışların belirli yol ve kapılardan yapılmasını sağlayarak yaya ve araç trafiği yönlendirilir.
Bölgeye veya tesise ilgili kişilerin girmesine izin verilir.
Dışardan girmesi muhtemel tehdit ve saldırılara karşı, caydırıcı nitelik taşır.
Saldırıların tespit edilmesi, engellenmesi, durdurulması hedeflenip, güvenlik güçlerinin müdahalesine kadar zaman kazanılır.
Saldırıya yönelik gayretlerin izlenmesini, gerekli önlemlerin alınmasını ve saldırının kırılmasını sağlar. Kontrol noktaları güvenliği sağlanan kişi ve tesisler açısından büyük önem arz eder. Korunulan alana izinsiz girecek şahıslar ile sokulacak malzeme kontrol noktasından geçirilir. Bunun için kontrol noktası görevlileri daima uyanık silah ve teçhizatı tam donanımlı olmalıdır.
Kontrol Noktası Çalışma Esasları: Kontrol noktası tesisin çalışma saatleri göz önünde bulundurularak düzenlenmelidir.
Personelin gözetleme yapmasını sağlamak üzere dış kısmı aydınlatılır ve camlı bölme bulunur. Kontrol noktası içerisinde acil haberleşme sistemlerinin bulunması gereklidir. Silahlar şarjörsüz olarak tutanak veya silah teslim makbuzu ile teslim alınır.
Personel sayısı kontrol noktasının yoğunluna göre değişebilir. İnsan ve eşya trafiğinin yoğun olduğu yerlerde X ray cihazı ve kapı dedektörü ile varsa en az 5 personel, yoğunluğun az olduğu yerlerde ise 3 personel görevlendirilmelidir. İmkan dahilinde kapalı devre televizyon sistemi ile çevre, giriş ve koridorlar devamlı kontrol edilir.
Kontrol noktasında itfaiye, polis, jandarma, hastane vb. önemli yerlerin telefon ve adresleri ile bölge haritası, harici telefon ve diğer iletişim cihazları, aydınlatma, büro ve kırtasiye malzemeleri, yangın söndürme cihazları, ilkyardım çantası, anahtarlık kutusu, hız kasisleri, kapan ve araç bariyerleri, elektromanyetik kartlar, kart kutuları ve turnike geçiş sistemleri ile elektromanyetik kart okuyucular, metal dedektör bulundurulur. Kontrol noktasında; kontrol noktası amiri, yönlendirici personel ve kontrol görevlileri bulunur.
Kontrol Noktası Görevlisinin Davranışları:
Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri; duyarlı kapıdan geçirme, üstlerini dedektörle arama, eşyaları X ray cihazı vb. güvenlik sistemlerinden geçirme.
Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri, vb. etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, üstlerini dedektörle arama, eşyaları X ray cihazı vb. güvenlik sistemlerinden geçirme.
Hava meydanı, liman, gar, istasyon, terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, üstlerini dedektörle arama, eşyaları X ray cihazı vb. güvenlik sistemlerinden geçirme.
Genel Kolluk Kuvvetlerine derhal bildirmek kaydıyla aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.
Şahısların beraberinde getirdikleri, çanta, paket, poşet, valiz, çiçek vb. eşyalar ve araçlar tesise giriş ve çıkışta usulüne uygun olarak güvenlik kontrolünden geçirilir. Teknik cihazların olmadığı durumlarda çanta, paket ve poşetler sahibine açtırılarak kontrol edilir. Daha sonra kimlik kontrolü yapılır. Kimliğini ibraz edemeyenler ile kaçak ve yasaklanmış maddeler içeri alınmaz. Çıkış aramalarında ise şirkete ait kıymetli eşya ve diğer malzemelerin dışarıya çıkarılması engellenir.
Özellikli Şahısların Kontrolü:
Değerli madde taşıyan kişiler ayrı bir bölümde kontrol edilirler.
Hasta ve fiziksel özürlü kişiler fazla rahatsız edilmemelidir. Sedyeleri, tekerlekli sandalyeleri vs. yasak madde olma ihtimaline karşı kontrol edilmelidir.
Yaşlılar yavaş hareket ederler, sabredilmeli ve kibar davranılmalıdır.
Çocuklar, suistimallarla karşılaşmamak için güvenlik kontrolünden geçirilmelidir.
Diplomatik şahıslar 18 Nisan 1961 tarihli Viyana Sözleşmesi gereğince uçağa binmeden önce prensipte, devlet reisleri ve hükümet tarafından davet edilen resmi misafirler dışında tüm diplomatik şahıslar güvenlik kontrolü veya taramasına tabidir. Ancak beraberlerindeki “Mühürlü Diplomatik Çantalar” kontrole tabi değildir. Her ülkede uygulama farklıdır. Ülkemizde “Karşılıklılık” esasına göre yalnızca çantalar mektupla belirtmek kaydıyla X ray cihazından geçirilir. Bu işlemler söz konusu şahısların kendi güvenlikleri için yapılır. Yoksa Özel Güvenlik Görevlisi nin diplomatik şahısları ve araçlarını arama, yakalama gibi bir yetkisi yoktur.
Vıp şahıslar Viyana Sözleşmesi gereğince uçağa binmeden önce prensipte, devlet reisleri ve hükümet tarafından davet edilen resmi misafirler dışında tüm vip şahıslar güvenlik kontrolü veya taramasına tabidir. Bu işlemler söz konusu şahısların kendi güvenlikleri için yapılır. Yoksa Özel Güvenlik Görevlisi nin Vip şahısları ve araçlarını arama, yakalama gibi bir yetkisi yoktur.
Hava alanlarında bazı özel statülü şahısların kontrolü;
(1) Silah taşıma yetkisine sahip olan kişilerin silahları kontrol noktasından usulüne uygun olarak alınır, sahibine çıkışta teslim edilmek üzere özel kilitli dolaplarda saklanır.
(2) Mahkûm, tutuklu ve gözaltında bulunanlar yeterli güvenlik görevlisi ile uçakla taşınabilirler. Bunların taşınması ile ilgili bilgiler önceden hava yolu şirketine bildirilmeli, bagaj ve üzerleri çok iyi aranmalı, çakmak, kibrit gibiyanıcı maddeler alınmalı ve alkollü içki servisi yapılmamalıdır.
(3) Akli dengesi bozuk şahısların uçak içerisine alınması konusunu işletmeci kendisine bağlı sıhhiye ve güvenlik personelinin vereceği bilgi doğrultusunda uygun gördüğü şekilde değerlendirmelidir.
(4) Departe ve kabul edilemez yolcular hava yolu tarafından geldikleri ülkeye veya kabul edildiği başka ülkeye geri gönderilirler. Bu kişiler özel olarak kontrol edilmeli ve uçağa bindirilerek ülke dışına çıkması sağlanmalıdır.
(5) Seyahatten vazgeçen yolcunun uçaktaki malzemeleri mutlaka indirilmeli, oturduğu koltuk incelenmeli ve şahıs şüpheli yolcu sayılarak uçaktan iniş sebebi araştırılmalıdır.
(6) Geç kalan yolcular aranmayacaklarını düşündüklerinden bu yolcular daha dikkatli aranmalıdır.
Personelin Kontrolü;
Bina ve tesislere karşı gerçekleştirilen eylemlere dışarıdan gelen potansiyel suçlular kendilerini kurum personeli, normal bir ziyaretçi, postacı, tamirci vb. meslek mensubu şeklinde göstermek suretiyle içeriye girmeye çalışmaktadır.
Aynı zamanda personel de bu kişiler tarafından kullanılabilir. Bunun için;
(1) Tesisin belirli bölgelerine girmeye yetki verilecek personel belirlenmelidir. Yetkisiz personel bu bölgelere alınmamalıdır. Girmeye yetkili personelin isim listeleri giriş kapılarında bulundurulabilir veya girişler kart sistemi ile yapılabilir. Usulsüz bir şekilde veya zorla içeri girmek isteyen personelle ilgili işlem yapılmalıdır.
(2) Özel durumlar hariç personelin üstü aranmamalı, turnikelerden giriş kartıyla veya duyarlı kapılardan geçirilerek kontrollü içeri alınmalıdır.
Ziyaretçilerin Kontrolü:
Korunan bina veya tesise gelen ziyaretçiler genelde; bina ve tesisteki bazı işlerin yapılması, iş takibi, personeli görme amacıyla gelirler veya basın mensupları ve farklı nedenlerle gelen yabancı uyruklu kişilerdir.
Ziyaretçiler için;
Ziyaretçilerin ziyaret izni almaları, diğer lüzumlu bilgiler için iyi bir kimlik kontrolü yapılması, ziyaret edilecek şahısla temas kurularak ziyaretin geçerliliğinin araştırılması gerekir. Ziyaretçilerin hüviyeti, ziyaret saati, süresi ve diğer lüzumlu bilgilerin kaydedildiği bir ziyaretçi kayıt defteri tutulur.
Ziyaretçi giriş kartlarında giriş yetkisi verilen bölge, refakatçi ihtiyacı, geçerli olduğu süre vb. hususlar belirtilmelidir.
Kontrollerde tehlikeli olabilecek maddelere rastlanması halinde bu maddeler tutanakla tespit edilerek şahıslarla birlikte Genel Kolluk Kuvvetlerine teslim edilir.
Refakatçiler, güvenlik gereksinimlerini iyi bilen, ziyaret edilecek yerleri tanıyan ilgili ünitenin kendi elemanlarından seçilen kişilerdir. Gerektiğinde ziyaretçinin ilgili ünite içerisinde bulunduğu sürece ziyaretçi ile birlikte olması sağlanmalıdır. Yabancı uyruklu ziyaretçilere refakatçi verilmelidir.
Personele Ait Paket ve Malzemelerin Kontrolü:
İyi bir malzeme ve paket kontrol sistemi; hırsızlık, sabotaj ve soygun faaliyetlerinin önlenmesini sağlar. Gerekli izin alınmış paketler hariç hiçbir paket taramadan geçirilmeden özel güvenlik alanına sokulmamalıdır. Tüm paketlerin denetimi pratik olarak mümkün değilse belirsiz zamanlarda tam veya tesadüfî paket kontrolleri yapılmalıdır. Paket kontrolü yapılırken paketlerin saklanabileceği yerler de gözden kaçırılmamalıdır.
Araçların Kontrolü:
Özel güvenlik alanına giriş-çıkış yapan tüm izinli araçlar ve ziyaretçi araçları Özel Güvenlik Görevlisi tarafından kaydedilmelidir. Personel ve işletmeye ait araçlarla ziyaretçilere ait araçlara farklı giriş kartı verilmelidir. Araçlar görülebilecek şekilde emniyetli bölgeye park ettirilmelidir. Gerektiğinde tesise giren her aracın kontrolü yapılabilir.
Tesislere giriş- çıkış yapan kamyon ve demiryolu vagonları yetkisiz kişi ve malzemenin giriş ve çıkışını önleyecek şekilde kontrol edilmelidir. Kontrolde patlayıcı, yanıcı ve diğer tehlikeli maddelere karşı hassasiyet gösterilmelidir. Giriş – çıkışın olmadığı zamanlarda kapılar kapalı tutulmalıdır.
Tüm araç şoförleri, tren makinistleri ve yardımcılarına giriş kartı verilmeli giriş çıkışlarda da kontrolleri yapılmalıdır. Bu giriş kartları yalnızca indirme ve yükleme yapılan alanlar için geçerli olmalıdır.
Tesislere giren ve çıkan tüm araçların şoförleri, muavinleri, yolcular ve araçta bulunan yük dikkatli bir taramadan geçirilmelidir. Bu tarama yapılırken aracın gideceği bölümün önemi, ÖGG sayısı, teknik imkan ve tehdit durumuna göre gelen araçların yanına refakatçi verilmelidir.
